Dag 758: Samenleven en de illusie van 'Gelijk Hebben'

Wanneer je in een groep leeft, zoals in een gezin, commune, studentenhuis, etc.. dan kan er een reactie ontstaan op wat 'de ander' gedaan heeft en een houding van 'dit is van mij, dat is van jou'. Daarmee verwijs ik naar wanneer er iets misloopt in het huis of er staat vuile afwas aan de wastafel, de living ligt er rommelig bij of iemand vergeet een taak uit te voeren die zij op zich hadden genomen. Dan is de neiging om de vinger te wijzen naar de 'schuldige' en je eigen naam te zuiveren door de positie in te nemen van 'ik heb het niet gedaan, het was hij/zij!'.

En het samenleven in de groep wordt op die manier een vorm van onderhandse en subtiele oorlogvoering omdat elk constant uit is op het beschermen van zichzelf en 'mijn spullen' en is zeer hapgraag om een ander te beschuldigen wanneer er iets misloopt.

Dit heb ik immers ondervonden met mezelf tijdens mijn verblijf hier op de Farm in een groep van mensen waar ik de voorbije twee tot drie jaar mee heb samengeleeft. Elke keer wanneer ik de keuken binnenwandelde en zag dat er afwas aan de wastafel stond van andere mensen, reageerde ik met backchat in mijn geest van 'godverdomme, niet weer! Het is altijd hetzelfde, waarom kunnen ze niet gewoon attent zijn voor hun omgeving en hun afwas doen! Nu is het weer aan een ander om deze boel op te ruimen!'.

Dan ging ik kwaad worden en liep daarna meestal gedurende een vijftal minuten rond mij kwaad te maken op deze individuen in mijn geest en te denken aan wat ik hen zou zeggen en hoe ik hen erop zou wijzen dat ze achter zichzelf moeten opruimen. Meestal besloot ik dan om de afwas daar te laten staan om dan elke keer wanneer ik de keuken weer binnengewandeld kwam weer te reageren op dezelfde manier omdat 'ze het nog steeds niet gedaan hebben!'. Ik liet de afwas dus staan omdat het mijn verantwoordelijkheid zogezegd niet was. Dat was althans wat mijn eigen gedachten mij vertelden. 'Dit is mijn verantwoordelijkheid niet, ik heb dit niet gedaan dus waarom zou ik het dan moeten opruimen!'.

En op vlak van gedachten lijkt dit een vrij logische en redelijke gedachtengang, en dit omdat ik zo ben opgegroeid om 'achter mezelf op te ruimen' en om 'verantwoordelijkheid te nemen voor mijn dingen', maar dan ook enkel mijn dingen. Ik heb met andere woorden geleerd om die afscheiding te creëren tussen 'mijn spullen' als zijnde 'mijn verantwoordelijkheid' en 'een ander zijn spullen' en dus 'hun verantwoordelijkheid' - dit is hoe we allemaal min of meer zijn aangeleerd. Dit leidt dan tot zo'n reacties van kwaadheid bijvoorbeeld wanneer ik merk dat 'een ander' zijn/haar verantwoordelijkheid niet genomen heeft voor 'zijn/haar spullen' en voor 'wat hij/zij gedaan heeft'. Die kwaadheid is in wezen een vorm van eigengerechtigdheid, gekoppeld met een idee in mijn geest van 'ik ben juist en zij zijn fout' en 'ik heb alles juist gedaan en zij hebben hier een fout begaan'.

En hoewel dit standpunt van 'juist' tegenover 'fout' toch oh zo juist aanvoelt, aangezien het ook is wat ik zelf tijdens mijn kindertijd geleerd heb van de mensen om mij heen in verband met wat het wil zeggen om verantwoordelijkheid te nemen, toch houdt het eigenlijk geen steek. En dit omdat ik het uiteindelijk ben die lijdt; ik ben het die de emotie van kwaadheid door mij heen voelt razen en ik  zit met al die backchat in mijn geest. Ik ben het die mij druk maakt over de situatie. Wanneer ik dit besefte, kwam ik tot de conclusie dat het eigenlijk helemaal niet uitmaakt of het juist of rechtvaardig aanvoelt. Het maakt niet uit of ik gelijk heb in de situatie of niet en het maakt niet uit of ik het 'recht' heb om de ander te beschuldigen over iets. Uiteindelijk ervaar ik de pijn in mijn lichaam die afkomstig is van de emotionele ervaringen die ik ervaar binnenin mezelf als reactie op die gedachten van beschuldiging, dus wie is het dan eigenlijk die verliest in deze situatie?

Wordt vervolgd in Dag 759

Dag 757: Terreur in België en het Verraderlijke Gebruik van het Woord "Terrorisme"

Gisterenochtend gingen explosies af in Brussel vluchthaven en metro met verscheidene doden en gewonden. Dit leidde tot de volgende krantenkoppen (onder meer):

• Tientallen doden en gewonden bij terreuraanslagen in Brussel(NOS)
• Belgium: Europe's front line in the war on terror (CNN)
• The Belgium terror attacks: Complete coverage(CNBC)
• Brussels bombings: 34 killed and hundreds wounded in two attacks as terrorists 'remain at large' - live (Telegraph)

Een eigenaardig fenomeen, en één waar we blijkbaar ondertussen aan gewoon geworden zijn, is het haast vanzelfsprekende gebruik van de woorden 'terreur' en 'terrorisme' wanneer het aankomt op aanslagen zoals vandaag. En je kan misschien denken van 'ja, maar het is toch gewoon terreur/terrorisme wanneer schijnbaar onschuldige mensen schijnbaar zonder enige aanleiding aangevallen worden op deze manier', toch is het interessant om even stil te staan bij het hoe en waarom van het woord 'terrorisme' en vooral van onze bereidheid om deze term te aanvaarden als een correcte omschrijving van de realiteit wanneer de media dit woord gebruikt. En hier is het ook van belang om te bemerken dat deze term wel degelijk begonnen en opgekomen is in de media.

Het woord 'terrorisme' op zich is, als je erbij stilstaat, eigenlijk maar vaag en geeft absoluut geen duidelijke omschrijving (en eigenlijk zelfs geen enkele omschrijving) van wat er precies gebeurt en gaande is in de situatie waarnaar verwezen wordt met dit woord. In het woordenboek wordt het woord als volgt omschreven:

het onder druk zetten van een regering of bevolking door daden van terreur

"terrorisme" werd in de media, en vooral na de vliegtuigcrash op 9/11, zo snel en gemakkelijk gebruikt voor dat soort daden dat we het normaal zijn gaan vinden zonder dat we ons ooit hebben afgevraagd waarom die 'terreur' in de eerste plaats eigenlijk bestaat. Waarom is het dat een bepaalde groep mensen plots de beslissing neemt om zulk'n daden te verrichten? En wat is het verband tussen hen en onszelf?

Het probleem met woorden zoals 'terreur' en 'terrorisme' is dat ze een bepaalde toon plaatsen en een bepaalde atmosfeer creëren - een toon en atmosfeer van angst. Dat is immers waar het woord 'terror' naar verwijst, een intense staat van angst. En het is door deze angst die automatisch verbonden wordt met woorden zoals terrorisme, dat onze blik op datgene wat we omschrijven als 'terroristisch' of 'daden van terreur' vertroebeld wordt door de ervaring van angst. En wat angst ons steeds vertelt in onze geest is dat wat het ook is waar we angst van hebben, 'slecht' en 'monsterlijk' is.

Onze angst is wat monsters onder het bed en de boeman creëert. Angst creëert namelijk een bepaald vervormd beeld van de realiteit hetgeen compleet gekleurd wordt door onze eigen interne emotionele ervaring. Angst is geen goede raadgever is het gezegde, maar ondanks dat het toch een populair gezegde is hebben we er blijkbaar nooit iets uit geleerd.

Het is belangrijk dat we stil staan bij de woorden die we vanzelfsprekend lijken aan te nemen om dingen te beschrijven die in onze wereld gebeuren, omdat die woorden wel eens een limiterend effect kunnen hebben op hoe we die wereld zien, interpreteren en ervaren. Als wij er bijvoorbeeld voor kiezen om het woord 'terrorisme' te plakken op wat er gisteren in Brussel gebeurd is, kiezen we er tegelijkertijd voor om niet verder te kijken en om onze blik niet te verruimen middels onderzoek en het toepassen van gezond verstand teneinde te kunnen verstaan en begrijpen wat er precies gebeurd is en waarom.

Geen enkel mens is 'slecht', en het aannemen van de idee en het concept van schijnbare 'boemannen' en 'slechterikken' zoals bijvoorbeeld de zogenaamde 'terroristen', is in wezen een daad van opzettelijk je kop in het zand steken. En dit doordat je liever gelooft in de eendimensionele en oppervlakkige perceptie van de realiteit als verdeeld in 'goed' en 'slecht', dan te onderzoeken hoe dingen werkelijk in elkaar steken (door jezelf bijvoorbeeld in de schoenen te verplaatsen van een ander) en in te zien dat dingen altijd multidimensioneel zijn en nooit zo simpel als 'goed' of 'slecht' of 'juist' of 'fout'.

Zolang we met andere woorden bepaalde daden bestempelen als 'terrorisme' of mensen als 'terroristen', zullen we nooit de multidimensionele verbanden zien die bestaan tussen onszelf en wat er gebeurt in onze wereld en zullen we tegelijkertijd ook nooit zien welke oplossingen er bestaan om onze wereld een betere plek te maken waarin 'terrorisme' niet meer bestaat.

Dag 756: De Onmogelijkheid om te Leven volgens Idealen in een Wereld van Verandering

Maar in die wereld die vraagt om flexibiliteit, openheid en ruimdenkendheid - om niet te zeggen een gewilligheid om los te laten van het verleden en nieuwe manieren te vinden om samen te leven - is er tegelijkertijd een eigenaardig fenomeen dat speelt in de 'tijdsgeest' van deze generatie. Een fenomeen dat het des te moeilijker maakt om die flexibiliteit, openheid en ruimdenkendheid aan de dag te leggen. Uit Dag 755: Elke Generatie kent haar Strijd

En dit fenomeen is onze neiging om waarde te hechten aan de idealen die doorheen de generaties doorgegeven zijn als zijnde een representatie van wat 'geluk' is in deze waarde. Het is wat we zouden kennen als 'The American Dream', namelijk dat beeld van een huis met tuin en wit hekje, twee auto's op de oprit en een glimlachend koppel met twee of drie kinderen. Dit droombeeld varieert van mens tot mens, maar we hebben allemaal ergens in ons onderbewustzijn een gelijkaardig droom- en ideaalbeeld ingeprent van waar we in ons leven naar streven. Voor sommige mensen is het onderdrukt en sommigen hebben hun zoektocht en verlangen naar dat ideaal opgegeven om bepaalde redenen, maar toch is het er in elk van ons ook al zijn we er soms niet eerlijk over met onszelf.

Het is zelfs iets dat zo sterk aanwezig is dat het een soort van 'natuurlijke' aandrijving is van hoe we ons leven leiden en de beslissingen die we maken in ons leven op aard. Het is datgene dat ons haast op magnetische wijze drijft tot het creëren van een relatie, het krijgen van kinderen, het stichten van een gezinnetje en het participeren in al de gewoontes en 'sociale rituelen' die als 'tradities' doorgegeven zijn sinds generaties terug. Datgene wat men 'waarden' zou noemen - persoonlijke, maatschappelijke en familiale waarden.

Het zijn echter dit soort waarden en ons verlangen om te leven naargelang die waarden en idealen, dat een soort van verwachting manifesteert in onszelf dat de wereld waarin we leven en bestaan niet zal veranderen. Dat die wereld precies hetzelfde zal blijven als de wereld waar onze ouders in leefden en waar onze ouders hun gezinnetje in stichtten, hetgeen een wereld was die afgeschermd en veilig aanvoelde. Een wereld van economische zekerheid en bloei.

Maar de realiteit, en vooral dan de huidige stand van zaken, is dat onze wereld wel constant in verandering is. De wereld om ons heen geeft niet om onze persoonlijke 'waarden' of 'idealen' waar wij op onbewust vlak ons leven naar trachten te schikken. De wereld waar we in leven is in constante beweging en vraagt om onze continue aandacht om wat er gebeurt in goede banen te leiden - namelijk banen die een omgeving zullen tewerkstelligen die het beste is voor ieder.

Het is dan echter wanneer wij binnenin onszelf krampachtig proberen vast te houden aan de waarden en idealen die we persoonlijk willen leven - waarden en idealen die gebaseerd zijn op hoe onze ouders en voorouders leefden - dat we op de verandering die gebeurt in onze omwereld gaan reageren. Verandering wordt dan gezien als iets 'slecht', iets dat tegengewerkt en teruggedrongen moet worden.

Verandering gaat dus gezien worden als een 'probleem'. Bijvoorbeeld immigratie en de influx van mensen van verschillende culturen en religies naar Europa wordt gezien als iets dat ons persoonlijk vermogen om onze waarden en idealen uit te leven in het gedrang brengt. Het zorgt namelijk voor potentiele economische onstabiliteit zowel als een verandering in het aanzicht van een omgeving waarvan wij hadden aangenomen dat die nooit zou veranderen. Ons eerste instinct is om deze veranderingen te zien als een bedreiging en iets dat zoveel mogelijk vermeden moet worden.

Terwijl de realiteit van de situatie in wezen het tegenovergestelde is. Maar die realiteit en het potentieel dat er ligt in 'verandering' is wat we enkel zouden zien en beseffen als en wanneer we durven loslaten van onze onbewuste neiging om te willen leven naar de idealen en waarden van onze voorouders en onszelf met beide voeten in de echte wereld plaatsen.

Wordt vervolgd in Dag 757

Dag 755: Elke Generatie kent haar Strijd

Dit is een gezegde dat ik wel eens eerder gehoord heb en dat verwijst naar het fenomeen dat er in haast elke generatie een soort 'strijd' of conflict naar boven kwam hetgeen mensen hun levens op z'n kop zette en voor de één of andere grote verandering zorgde op maatschappelijk vlak(en bijgevolg op vlak van denken). Denk maar aan al de oorlogen, revoluties en hervormingen die doorheen de menselijke geschiedenis ter ontwikkeling kwamen. Toen ik even stil stond bij deze stelling, dacht ik van 'wat is dan eigenlijk de strijd van mijn generatie?' en ook 'wat was de strijd van mijn ouders?'.

Wanneer ik denk aan de strijd van mijn grootouders, dan zou dat de Tweede Wereld oorlog geweest zijn, of misschien eerder het heropbouwen van de economie en het bekomen van de verhongerings- en angst-mentaliteit na WO2. En de strijd van hun ouders was de eerste (en tweede) wereldoorlog. Daarvoor was het kiesrecht voor vrouwen, de industriele revolutie, enzoverder. Het lijkt alsof elke generatie op de één of andere manier belast is met het corrigeren, veranderen of aanpassen van bepaalde schadelijke patronen afkomstig van en gecreëerd of ten minste in stand gehouden door voorgaande generaties.

Wanneer ik kijk naar de huidige generatie dan zie ik mensen waar ik tijdens mijn kindertijd op school mee ben opgegroeid en die nu de volwassenen der maatschappij zijn die op zich zijn begonnen met het produceren van de volgende generatie. Wij zijn de generatie die geboren werd op een schijnbaar kussen van veiligheid en zekerheid. De oorlogen en zware sociale conflicten liggen ver achter ons en onze ouders zouden misschien wel eens de eerste generatie kunnen geweest zijn die een zo goed als oorlog/conflict-vrij leven hebben genoten.

Na de grote depressie die de aanleiding gaf voor WO2 en na de verwoesting van de oorlog die de heropbouwing en bloei van de maatschappij aanspoorde, werden onze ouders geboren. En gedurende de tijd dat onze ouders genoten van economische bloei en groei kwam de economie weer tot een stilstand in 2007, zo rond de tijd dat wij - de huidige generatie - de jobmarkt betraden.

Na die economische stagnatie plus de val van de banken, hetgeen veel gelijkenis heeft met '29, is er ook nog de kwestie van terrorisme/conflict in het oosten dat voor een toestroom van immigranten naar Europa heeft gezorgd, hetgeen op zich ook weer zorgt voor meer economische druk en onzekerheid voor de samenleving als geheel. Met andere woorden, wij bestaan in een wereld die snel aan het veranderen is op veel vlakken of die althans veel druk aan het geven is voor verandering. Een verandering in de zin van 'als het niet plooit dan moet het barsten'.

Maar in die wereld die vraagt om flexibiliteit, openheid en ruimdenkendheid - om niet te zeggen een gewilligheid om los te laten van het verleden en nieuwe manieren te vinden om samen te leven - is er tegelijkertijd een eigenaardig fenomeen dat speelt in de 'tijdsgeest' van deze generatie. Een fenomeen dat het des te moeilijker maakt om die flexibiliteit, openheid en ruimdenkendheid aan de dag te leggen.

Wordt Vervolgd in Dag 756..

Dag 754: Het Belang van Zelf-Bevraging

Het voornaamste dat ik tot zover geleerd heb tot zover in mijn reis samen met Desteni, is het belang van het in vraag stellen van jezelf en met name het in vraag stellen van je eigen 'voorkeuren'. Voorkeuren zoals bijvoorbeeld het verkiezen van niet begaan te zijn met politiek, het verkiezen van niet al te veel sociaal geëngageerd te zijn in de levens van je buren/naasten, het verkiezen om je eerder toe te leggen op het uitbouwen van je eigen leven/familie en je voorkeuren in verband met het soort mensen waar je liever mee omgaat en het soort mensen die je liever uit je leven bant of wegdringt.

Mijn voorkeur was bijvoorbeeld om eerder niet in groepen te vertoeven. Ik heb me nooit thuis of comfortabel gevoeld in de groepen waarin ik mij bevond, zoals klasgroepen, sportgroepen, jeugdverenigingen en zelfs familie en vrienden. Ik verkoos om eerder alleen te zijn en mij bezig te houden met mezelf en mezelf af te zonderen van mensen. En deze voorkeur was gebaseerd op mijn gevoelens, op hoe ik mij voelde in groepen in tegenstelling tot hoe ik me voelde wanneer ik alleen was. Ik voelde mij steeds meer op mijn gemak wanneer ik alleen was, in tegenstelling tot hoe ik mij voelde in groepen (voornamelijk groepen van mensen die ik nog niet goed kende). In het bijzijn van mensen voelde ik mij over het algemeen, onzeker, oncomfortabel, gespannen, angstig, onderdrukt, beoordeeld en buitengesloten.

Mijn voorkeur was dus gebaseerd op mijn herinneringen en ervaringen van mezelf in groepen en op het willen vermijden en ontwijken van onplezierige en onaangename ervaringen en dus het willen vermijden dat het verleden zich zou herhalen. Het is pas door mezelf uit te dagen om mijn beslissingen niet te baseren op mijn voorkeuren maar om eerder te testen of die vookeuren werkelijk de grenzen afbakenen van 'wie ik ben' en al wat ik ben, dat ik ben gaan inzien hoe ik mezelf als wezen heb gelimiteerd en hoe die voorkeuren eigenlijk zelf-limitaties zijn waarin ik mezelf ervan weerhoudt om niet enkel mezelf maar ook de realiteit waarin ik besta te zien met heldere ogen.

Ik zag bijvoorbeeld nooit dat mijn 'voorkeuren' in wezen een soort van mechanisme waren waarin ik ervoor zorg dat ik mijn eigen herinneringen nooit onder ogen zal komen en dat ik dus ook nooit oplossingen zal zien en formuleren voor de dingen die ik ervaar als problematisch. Dingen zoals emotionele ervaringen in relatie tot de mensen om mij heen. Zolang ik immers ver weg blijf van het kijken naar en geconfronteerd worden met mijn eigen nare herinneringen door ervoor te zorgen dat ik mij nooit meer in gelijkaardige situaties bevindt, zal ik tegelijkertijd de illusie en de idee in stand blijven houden dat die ervaringen in mijn herinneringen 'echt' waren en macht hebben over wie ik ben en hoe ik leef en omga met mijn wereld en realiteit.

In mijn process met Desteni heb ik de emotionele reacties, ervaringen en associaties die ik in mijn geest gevormd heb rond 'groepen' kunnen overstijgen en veranderen, net door mijn voorkeuren uit te dagen en stappen te nemen buiten de richting die ik doorgaan zou verkiezen op basis van hoe ik mij voel en welke ervaringen ik wil vermijden.

Dag 753: Het Isolatiefenomeen in de Wereld van Vandaag

Dit is een verderzetting op Dag 752: De Herinneringen die Je Dacht Verwerkt en Losgelaten te hebben.

Ik ben dus in zekere zin dankbaar dat ik een aantal jaren hier op de Farm heb kunnen spenderen, samenwerkend en -levend met een groep van mensen omdat ik daardoor verschillende patronen in mijn geest en gedrag heb kunnen onder ogen komen zowel als veranderen die ik anders misschien nooit had kunnen ontdekken als ik alleen had blijven wonen. Het was immers pas vanaf het moment dat een bepaalde groepsdynamiek haar intrede doet in mijn leven dat er bepaalde patronen in mezelf geactiveerd werden.

En in feite is het maar vreemd dat het zelfs mogelijk is dat je als mens eigenlijk een heel leven alleen kunt blijven zonder veel contact te hebben met andere mensen en dat je daardoor ook nooit de dieperliggende patronen in jezelf die je ontwikkeld hebt tijdens je kindertijd in relatie tot andere kinderen, leerkrachten, familie, enzovoort (toen je je met andere woorden wel steeds in bepaalde groepen van mensen bevond) ziet, realiseert of ontdekt in jezelf.

Vreemd, omdat de aarde op zich een soort van 'groep' is, 'de mensheid' is een groep, 'het leven' is een groep, alle levende wezens op aarde is een groep. De samenleving waar we in bestaan is een groep en in feite bevinden we ons continu in de één of andere groep, maar het vreemde is dan dat we ons er niet van gewaar zijn omwille van iets dat je 'individualisme' kan noemen. Namelijk de keuze om 'op je eentje' te blijven. Niet dat er op zich iets mis is met alleen zijn, maar het gaat om het afzonderings en isolatie-fenomeen dat zich afspeelt in de levens van veel mensen in onze huidige samenleving.

In onze samenleving tegenwoordig is het niet echt meer nodig om samen te werken. Elk mens heeft de kans om voor een bedrijf te gaan werken, geld te verdienen, huis te huren/kopen en de rest van de tijd alleen of met een specifiek aantal mensen door te brengen. Dat is wat ik noem het isolatiefenomeen. Het is een fenomeen dat ervoor lijkt te hebben gezorgd dat we als individu niet meer zien wat de eigenlijke verbanden zijn tussen onszelf en de mensen om ons heen. We werken niet op direct vlak samen met de mensen/bedrijven in onze omgeving en er is geen interactie tussen de mensen die zich in onze wereld/realiteit bevinden. Weet je bijvoorbeeld hoe de winkel op de hoek opereert, hoe het geld vloeit van mens tot mens, wat de verbanden zijn tussen die winkel, jezelf en de boerderij op het eind van de straat? Wat is het verband tussen jezelf en de buren die je nooit hebt leren kennen?

Het is hier uiteraard ook niet een kwestie van het leren kennen van elk mens in je straat, maar het gaat eerder om de ingesteldheid waarin we lijken te vertoeven. Een ingesteldheid waarin we het niet belangrijk of waardevol vinden dat we verbanden kunnen zien tussen onszelf en de wereld om ons heen en het zelfs kan lijken alsof we werkelijk op een soort eiland of planeet alleen bestaan, met misschien de aantal mensen en dingen die wij persoonlijk waardevol vinden zoals onze partner en vriendenkring. Voor de rest kunnen we zeer gemakkelijk de illusie scheppen dat we 'alleen' bestaan in deze wereld en dus niet bestaan in 'groep' - ondanks het feit dat de realiteit ons laat zien dat er overal mensen om ons heen zijn, hetgeen in wezen onze 'groep' is.

Het lijkt hier dus haast alsof we een soort allergische reactie gevormd hebben in verband met het woord 'groep'. En wanneer ik terugkijk naar mijn kindertijd en hoe ik mezelf ervoer in veel van de 'groepen' waarin ik geplaatst werd door mijn omgeving, kan ik begrijpen waarom het is dat ik uiteindelijk ervoor gekozen heb om mezelf eerder niet met groepen te associeren en dat ik liever alleen was of met een klein aantal persoonlijke vrienden.

...Wordt vervolgd in Dag 754