Monday, March 16, 2015

Dag 621: Basisinkomen en het Ethos van de Luiheid





Ik las dit interview over een basisinkomen: "Basisinkomen is een goed idee" - en wanneer ik door de commentaar sectie las, vond ik het interessant te zien dat haast elk individu die iets op te werpen heeft 'tegen' het basisinkomen vanuit het startpunt komt van het veronderstellen dat de mensen die 'voor' een basisinkomen staan 'lui' van aard zijn en dat de reden voor het aanvragen van een basisinkomen als een onvoorwaardelijke ondersteuning voor elk individu een teken is van 'luiheid'.

Nu, ik vindt dit persoonlijk maar een al te oppervlakkige vaststelling en veralgemening van 'de bevolking' en van de menselijke psyche en van het ware startpunt van een basisinkomen - om niet te spreken van het woord 'luiheid'. Ik bedoel, wat is 'luiheid'? Waarom is 'luiheid'? Waar komt die uitdrukking van 'luiheid' vandaan?

Vanuit mijn opzicht is het belangrijk eerst vast te stellen en te onderzoeken wat zulk een woord werkelijk betekent en wat de implicaties zijn van de term 'luiheid' alvorens ermee in het rond te zwaaien en andere mensen ermee te bestempelen. Het woord 'luiheid' is immers zo een overkoepelende en 'wazige' term dat het op de eerste plaats een negatieve ervaring opwekt in degene die dat woord naar z'n hoofd geslingerd krijgt, zonder dat er eigenlijk begrepen wordt waar dat negatieve gevoel op gebaseerd is, buiten dan simpelweg het achterliggende idee dat het woord 'luiheid' in het collectieve bewustzijn nu eenmaal een eerder negatieve connotatie toegewezen krijgt.

Maar het punt blijft: begrijpt iemand, en dan voornamelijk zij die het woord zo losjes in de mond nemen, in feite wel wat het woord 'luiheid' wil zeggen? Bevraagt of onderzoekt iemand, en voornamelijk zij die zo makkelijk een ander bestempelen met de één of andere generaliserende term, het innerlijke Zelf met als oogpunt het nemen van verantwoordelijkheid voor wat we zeggen tegen elkaar en de implicaties die het onachtzaam spuwen van onze meningen heeft?

Getuigt het immers niet meer van gezond verstand als we eens de oorsprong van 'luiheid' zouden onderzoeken en oplossingen zouden zoeken voor die zogenaamde 'luiheid', dan dit ogenschijnlijke 'probleem' van 'luiheid' in mensen te gebruiken als excuus om elkaar de vinger te wijzen en te belasteren. Een ander aanwijzen als oorzaak van problemen die zich voordoen in onze samenleving - zoals mensen die 'profiteren' van een sociaal stelsel - is uiteraard zoveel gemakkelijker dan het op onszelf nemen om onze samenleving, onszelf en elkaar te onderzoeken vanuit een waarachtige bezorgdheid en geven om elkaar.

We hebben het vast en zeker zelf allemaal meegemaakt ergens op een bepaald moment in ons leven, voornamelijk tijdens onze kindertijd - een ouder of leerkracht of één of andere volwassene die zo een bestempelende term naar ons toewerpt, zoals 'lui' of 'dom' of 'idioot'. Hoe kunnen we zomaar vergeten dat de ontvanger zijn van zulk 'n woorden op geen enkele manier een opbouwend en ondersteunend effect heeft - in tegenstelling. 

Het is zelfs zo dat de volwassene die dit woord gebruikt in relatie tot het kind zichzelf eigenlijk uitdrukt vanuit een ervaring van machteloosheid. De volwassene  weet niet wat aan te vangen met het gedrag van het kind. Hij of zij weet niet waarom het kind zich uitdrukt of gedraagt zoals het dat doet, noch weet men hoe werkzame en duurzame oplossingen te vinden voor de situatie. Bijgevolg  keert men zich tot het uiten van belasterende woorden in de hoop dat het kind zichzelf in zijn uitdrukking en gedrag zal veranderen uit angst van die belasterende woorden -- hetgeen in de meeste gevallen net het tegenovergestelde resultaat oplevert, als in een zichzelf bevestigende cyclus.

En dit omdat men niet verstaat  en men heeft geen inzicht in hoe wij mensen elkaar kunnen maken of breken, we begrijpen niet hoe wij allen bijdragen tot elkaars bestaan - niet enkel op fysiek/materieel vlak, maar ook op psychologisch vlak. Wij zijn elkaars creator, en het bestempelen van elkaar met woorden zoals 'luiheid' om een probleem aan te wijzen en te omschrijven dat in essentie zoveel meer complex is, getuigt enkel van een absoluut gebrek aan het nemen van deze verantwoordelijkheid die we hebben tegenover elkaar en onze samenleving -- en ligt jammerlijk genoeg tegelijkertijd aan de oorsprong van de problemen die we ervaren in onze samenleving.

2 comments:

  1. Kim ik deel je sentiment over de verkettering van luiheid maar wat ik niet begrijp in de discussie is dat geld als de basisbehoefte wordt gezien in plaats van een dak, een bed, eten en drinken en medische zorg. In plaats daarvan zien we een dure levensstandaard waarbij mensen op zichzelf wonen en allerlei consumpties moeten doen waarop winst moet worden kunnen gemaakt. Ik pleit niet voor kibboetsen maar een meer communale vorm waarbij iedereen wat bij zou kunnen dragen zou ik gezien de kosten (want het geld moet ergens vandaag komen) en doorgeslagen individualisering beamen, we moeten weer leren als gemeenschap samen te leven.

    ReplyDelete
  2. Dag Floris, bedankt voor je commentaar! Ik ga zeker akkoord met de stelling dat we weer als gemeenschap samen moeten leren leven. ik sta voor een Leefbaar Inkomen Gegarandeerd (LIG) voor mensen die het nodig hebben, waarbij het basisinkomen een bepaalde leefbare levensstandaard moet verzekeren. Dat is volgens mij iets dat op korte termijn werkbaar is door middel van kleine veranderingen aan te brengen in ons huidige samenlevingsmodel. Daarna kunnen langzaam maar zeker meer veranderingen aangebracht worden naarmate meer en meer mensen beginnen te begrijpen dat deze individualistische levensstijl niet meer werkzaam is.

    ReplyDelete